Plastik Poşet Ücrete Tabi Olacak

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde çıkardığı Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ile doğada çözülmesi yüzyıllar süren, insan sağlığını ve çevreyi tehdit eden plastik poşetlerin geri dönüşümü ve satış noktalarında ücretli olması ile çevre zararları azaltılmaya çalışılıyor.İnsanların plastik poşet kullanımını kökleşmiş bir alışkanlık hâline getirdiğini düşünürsek bu yasakla birlikte perakende de nelerin değişeceği öngörüsü için tarafların görüşlerini aldık.

Sektöre bir yıl geçiş süreci
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın verdiği bilgiye göre plastik poşetlerin kullanımın azaltılmasına yönelik çalışmalar, 2015/720 sayılı Hafif Plastik Taşıma Torbalarının Tüketiminin Azaltılmasına ilişkin AB Direktifine uyum kapsamında 27/12/2017 tarihli ve 30283 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 01/01/2018 tarihinde yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinde ele alınmış, alışveriş poşetleri ambalaj ve ambalaj atıklarına ilişkin yönetim sistemine dahil edilmiş.

Yönetmelik ile tüm dünyada üzerinde hassasiyetle durulan plastik alışveriş poşetlerinin kullanımı sonucu oluşan görsel ve çevresel kirliliğinin önlenmesi ve gereksiz plastik poşet kullanımının önüne geçilmesi hedef lenmiş ve bu kapsamda 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren ülkemizde halihazırda bazı satış noktalarında ücretsiz verilen plastik alışveriş poşetlerinin tüm satış noktalarında ücretli olarak temin edilmesi yönünde düzenleme yapılmış.

Uygulamaya geçiş noktasında AB Direktifinde öngörülen geçiş süreleri de esas alınarak, zorunlu uygulamanın başlatılması için ilgili sektöre bir yıl geçiş süreci verilmiş. Bakanlıkca öngörülen plastik poşetlerin ücretlendirilmesine ilişkin düzenlemeyle gereksiz plastik poşet tüketi mini ciddi oranda azaltılması tüketicilerin alışveriş yaparken yanlarında getirebilecekleri, tekrar kullanımlı poşet, çanta, tekerlekli alışveriş arabaları kullanımı yönünde teşvik etmesi hedeflenmiş.

Yönetmelikte plastik torbalar ambalaj sınıfına dahil edildiğinden söz konusu torbalar yönetmeliğin yürürlük tarihi itibariyle bakanlığın Ambalaj Bilgi Sistemi üzerinden bildirime tabi olacağından poşet üreticisi ve piyasaya sürenlerce adet, ağırlık, miktar ve malzeme cinslerine ilişkin verilerin tutularak raporların hazırlanmasının temini hususu konu ile ilgili çalışan sektöre resmi yazı ile iletilmiş. Bu bağlamda ücretli poşet kullanımının düzenli ve sağlıklı veri temini 2019 yılının sonu itibariyle sağlanabilecek.

Plastik Poşet Komisyonu toplanacak
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın paylaştığı bilgiye göre plastik poşetlerin ücretlendirilmesine dair mali hususlara ilişkin Maliye Bakanlığı ile görüşmeler gerçekleştirilmekte. Ayrıca bakanlık ve diğer ilgili taraflardan oluşan “Plastik Poşet Komisyonu” adı altında oluşturulan komisyon, Temmuz ve Eylül 2018 tarihlerinde toplanarak konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunarak uygulamaya dair kararlar alacak. Bununla birlikte plastik poşet kullanımının azaltılmasına ve 2019 yılında hayata geçecek uygulamaya ilişkin kamuoyunun bilinçlendirilme si adına bakanlıkca yetki verilen kuruluşlara kamu spotu hazırlamaları yönünde talimat verilmiş.

Ikea, plastik kullanımını yasaklıyor
Ikea, 2020 yılından itibaren tüm tek kullanımlık plastik ürünlerini alışveriş merkezleri ve restoranlarından kaldıracağını açıkladı.
Avrupa’daki tüm Ikea mağazalarını kapsayan yasak plastik pipet, tabak, çatal, bıçak, kupa, saklama torbası, çöp poşedi ve plastik kaplama kağıt tabak ve kupaları da içeriyor.

Bakanlık depozito-iade sistemi çalışmalarını başlattı
Öte yandan ülkemizde kullanılan ambalajların büyük bir kısmı içecek sektöründe kullanılmakta olup, oluşan içecek ambalaj atıklarının daha yüksek miktar ve kalitede toplanmasını temin etmek üzere bakanlıkça yurtdışında da yaygın olarak kullanılan ve ülkemizde hâlihazırda gönüllülük esasına dayalı olan depozito-iade sisteminin zorunlu olarak uygulamaya konulması na yönelik çalışmalara başladı.

Uygulama ile çok yönlü faydaların elde edilmesi amaçlanmakta. Bu uygulamada, piyasaya sunulan, üretilen ve/veya ithal edilen tüm içecek ambalajlarının kayıt altına alınması, sonuçta da olası kayıt dışılığın önlenmesi sağlanabilecek.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın verilerine göre 2016 yılında plastik poşetlerin yurtiçi tüketim miktarı 354 bin tondu.

PAGEV’in 2014 yılında kurduğu PAGEV Geri Dönüşüm İktisadi İşletmesi (PAGÇEV) ile sadece geçen sene 220 bin ton ambalaj atığını geri dönüşüme kazandırıldı. Bu kazanımın ekonomiye katkısı 610 milyon TL olduğuna dikkat çeken TOBB Plastik Kauçuk Kompozit Sanayi Meclisi Başkanı ve PAGEV (Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı) Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu 2018 hedeflerinin 240 bin ton atık toplamak olduğunu söyledi.

Yönetmelik önemli yenilikler getirdi
Eroğlu, bugüne kadar plastik poşetlerin ücrete tabi tutulması özelinde tartışılan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, geri dönüşüm noktasında önemli getirdiği yenilikleri şöyle sıraladı: “Yönetmelikte atıkların kaynakta toplanması ve geri dönüşüm noktasında da önemli değişiklikler yer alıyor. Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği kapsamında ambalaj atıklarının oluşumunun önlenmesi, önlenemeyen ambalaj atıklarının yeniden kullanımı, geri dönüşümü ve geri kazanımı noktasında kamu, üretici ve tüketici üçgeninde sorumluluğun bölüştürülmüş olmasını son derece önemli buluyoruz.

Geri dönüştürülmüş hammadde kullanma zorunluluğu
Yeni yönetmelikle birlikte plastik, kağıt-karton, cam ve metal ambalaj üreticilerine piyasaya sürecekleri ürünlerinde belirli oranlarda yurt içinde toplanan atıklardan elde edilen geri dönüştürülmüş hammadde kullanma zorunluluğu da getiriliyor. Bu uygulama sektöre zincirleme katkı sağlayacak. Bir yandan doğal kaynaklarımız korunurken en önemli hedeflerimizden biri olan kaynakta ayrı toplanacak ambalaj atık oranları artmış olacak.

Geri dönüşüm bilincinin üretici bacağında artması ile daha fazla geri dönüştürülmüş hammadde üretim zincirine dahil olacak. Üretim aşamasında kullanılan doğal kaynak sarfiyatı ve ithal hammaddeye bağımlılık azalacak. Geri dönüşüm sektörünün talebi karşılamak için yeni teknolojilere yönelmesi kapasite ve hacim olarak büyümeyi, yeni yatırımları beraberinde getirecek. Tüm bunlara bağlı olarak ekonomimize önemli oranda katkı sağlanacaktır.

%80 kaynaktan geri toplama zorunluluğu
Yönetmelikte ambalaj atıklarından sağlanan katkıyı artıracak bir diğer madde ise yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından ahşap hariç olmak üzere geri dönüşüm hedeflerinin en az yüzde 80’inin kaynaktan (hane, konut, işyeri, kamu binaları, hastaneler, satış noktaları, AVM’ler) toplanmasının zorunlu hale gelmesi. Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanmasına yönelik çalışmalar işbirliği yapılan belediyelerin ambalaj atıkları yönetim planları kapsamında gerçekleştirilecek.

Ambalaj atıkları yönetim planı kapsamında; 400 bin ve üzeri nüfusa sahip belediyelerde her 100 konuta en az bir adet atık biriktirme ekipmanı veya her 400 metrede en az bir adet atık biriktirme ekipmanı, 100-400 bin arası nüfusa sahip belediyelerde her 150 konuta en az bir adet atık biriktirme ekipmanı veya her 500 metrede en az bir adet atık biriktirme ekipmanı, 100 bin ve altında nüfusa sahip belediyelerde ise her 200 konuta en az bir adet atık biriktirme ekipmanı veya her 600 metrede en az bir adet atık biriktirme ekipmanı yerleştirilmesi zorunlu oluyor. Ayrıca ambalaj atıklarının cinslerine göre ayrılmasını sağlayacak ayırma tesislerinin hizmet verdikleri bölge belediyeleri için gerekli kriterleri karşılaması gerekiyor.”

Pazar yerleri hariç tüm satış noktalarında ücretli olacak

Avrupa Birliği mevzuatıyla uyumlu bir şekilde alışveriş torbalarının aşırı tüketiminin 31 Aralık 2025 yılına kadar azaltılması yönünde çalışmalar yapıldığını söyleyen Eroğlu, “01 Ocak 2019 tarihinden itibaren 15 mikron ila 50 mikron arası kalınlıkta olan plastik alışveriş poşetleri, sadece marketlerde değil bakkallarda, büfelerde, mağazalarda yani tüm satış noktalarında ücretli olacak. Bu kalınlığın altında veya üstünde olan poşetler, eskiden olduğu gibi ücretsiz verilecek.

Belediyelerce kontrol edilen pazar yerleri bu yönetmelik kapsamı dışında olup belediye meclislerinin kararlarına göre uygulamalar yapılacak” sözleri ile hedefin, tek kullanımlık 15-50 mikron arası kalınlıktaki poşetlerin aşırı tüketiminin 2025 yılına kadar bir plan çerçevesinde azaltılmak istenmesine dikkat çekti.

Ücretsiz verilebilecek kalın plastik poşetlerin kullanımı artacaktır
Bu çerçevede bu kalınlıkta poşetler ücretle satılırken, daha kalın poşetler ücretsiz verilebileceğine dikkat çeken Eroğlu, “Dolayısıyla daha kalın plastik poşetlerin kullanımı artacaktır. Yine aynı şekilde non-woven tela veya jüt torbalar dediğimiz plastik polipropilen hammaddeden üretilen çok kullanımlık poşetlerin kullanımı artacaktır.

Plastik sektörü özellikle perakende zincirleri için kalın poşet üretecektir. Kısacası kalın poşet üretimi artacaktır. Zira 10 gramlık bir poşet 10 kilo yük taşıyor. Bu da ağırlığının 1000 katı yük taşıdığı anlamına geliyor. Su geçirmiyor. Eski kese kağıt ve çok kullanımlık torbalarda gelişen salmonella (gıda kaynaklı) ile E.coli (koli basili) bakterilerinden bizi koruyor. Bir mühendislik harikası olan bu ürün maalesef aşırı ve bilinçsiz tüketim sebebiyle çöp yerine doğaya bırakılıyor. Bunu değiştirmek için plastik sektörü olarak biz sorumluluğumuzun farkındayız ve yapılan çalışmalara da katkı veriyoruz.”

Amaç perakendeciye para kazandırmak değil!
“Çevre fonu” kurulma önerisini getiren Eroğlu, perakendeciye de çevre için üzerine düşen görevi tam olarak yerine getirmesi için şöyle seslendi:“Alışveriş poşetlerinin ücretli hale getirilmesindeki asıl amaç bilinçli kullanımı yaygınlaştırmak. Şu an marketlerde ücretsiz olarak verilen poşetlerin 100 tanesi 5 lira. Yani bir tanesi 5 kuruş ediyor. Peki, pera- kendeciler bu poşetleri kaç liraya satacak? Asıl sorulması gereken sorunun bu olduğunu düşünüyoruz. Çünkü perakendeci 5 kuruşa aldığı plastik poşeti daha fazla bedelle satabilecek. Bu durum tüketicinin omuzlarına bir ek yük daha geti recektir.

Bu yönetmelikteki asıl amacın perakendeciye para kazandırmak, tüketiciye ek bir maliyet getirmek olmadığı unutulmamalıdır. Sektör olarak bu konuda bir de önerimiz var. Tüketicinin poşet için vereceği paralar bir çevre fonuna aktarılsın ve bu fon halkın geri dönüşüm konusunda bilinçlendirilmesi çalışmalarında kullanılsın. Bu şekilde perakendeci de çevre için üzerine düşen görevi tam olarak yerine getirmiş olur.”
Özellikle Avrupa’da gıda perakendeciliğinde yaygın olarak görülen “Depozito Uygulaması”na sıcak bakmayan Eroğlu, sistemin önemli bir alternatif olmakla birlikte iyice hesaplanarak karar verilmesi gereken bir yöntem olduğunu şöyle ifade etti:

“Bu hesaplama da en önemli unsur; depozitolu ürünlerin üretilmesi, taşınması, geri kullanım için toplanması, temizlenmesi (bu işlemde kullanılan deterjan ve su miktarı) sürecinde ortaya çıkan karbon emisyonunun diğer alternatiflerden çok olmamasıdır. Yoksa yapılan iş çevreye yarar sağlamak şöyle dursun, daha fazla zarar verir. Yine yiyecek ve içeceklerle temas eden ambalajlarda diğer önemli husus da depozitolu ürünlerin hijyen bir şekilde toplanıp temiz lenip yeniden kullanılmasıdır.

Özellikle tek kullanımlık ürünlerin bulaşıcı salgın hastalıkların azaltılmasında sağladığı büyük avantajı geriye getirmeyecek şekilde dikkatli bir toplama, temizlik ve kontrol süreci elzemdir. Bu hesaplar iyi bir şekilde yapıldıktan sonra bu kararın verilmesi elzemdir. Ayrıca depozito sürecinde en önemli konu satış noktalarının ve perakendecilerin depozito ambalajları nasıl toplayıp saklayacağıdır. Bunun için çok geniş alanlara, personele ve lojistik operasyona gereksinin duyulmaktadır. Perakende sektörünün bunu iyi hesaplaması gerektiğini düşünüyorum.”

“2015’ten bu yana 20 ton tasarruf ettik”

Alışveriş poşetleri tüketiminin azaltılması ve çoklu kullanılabilen çantaları teşvik etmek amacıyla poşetleri ücret karşılığında kasalarında yalnızca doğada çözünür (oxo-biodegredable) poşetler satan Metro Türkiye’nin Kalite Güvence Grup Müdürü Tülay Özel yaklaşımlarını şöyle ortaya koydu:
“Metro olarak plastik ambalaj miktarını azaltmak, plastik ambalajda geri dönüşüm kullanım oranını artırmak, yeni ve daha çevreci alternatif ambalaj materyalleri kullanmaya dair hedeflerimiz doğrultusunda çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu amaçla son 3 yıldır ürün ambalajlarımızda 3R kuralını uyguluyoruz. 3R kuralı; ‘Reduce, Renew ve Recycle.’ Aslında ‘azalt, yenile ve yeniden dönüştür’ anlamında kullanılıyor. Ambalaj konusunda da bu kuralları sıkı uyguluyoruz. PVC gibi doğaya ve insan sağlığına zararlı ambalaj malzemelerini 2018 itibarıyla kullanmama kararı aldık.

Doğada çözünen bio bazlı plastik ambalaj kullanımını artırıyor, ambalajları tekrar kullanılabilir şekilde tasarlıyoruz. 2015 yılından bu yana ambalajlama optimizasyonu çalışmalarımız kapsamında 20 ton malzeme tasarrufu yaptık. Özellikle polikarbonat plastik ambalaj ve plastik kaplama malzemelerinde bulunabilecek zararlı Bisfenol A kimyasalının yasal mevzuatlara uyumunu sıkı bir şekilde denetliyoruz. Bununla birlikte mağazalarımızda etkin atık yönetimi için ambalaj atıklarının ayrı biriktirilebileceği toplama noktaları oluşturduk. Böylece plastik ambalajın geri dönüşüme kazandırılmasına sağlıyoruz.”

“Depozito Uygulaması kesinlikle uygulanmalı!”
Mağazalarda hem uygulamada hem de müşteri lerin ambalaj atıkları için kurulan ayrı toplama noktaları oluşturan Metro Toptancı Market, lisanslı geri dönüşüm firmalarıyla çalışıyor. Özel, Avrupa’da yaygın olarak kullanılan Depozito Uygulaması’nın, ambalaj atıklarının tekrar ürünün satın alındığı noktaya verilmesine özendirilmesiyle atıkların çevreye atılmasının önüne geçmeye yardımcı olduğunu için uygulamanın sadece cam değil özellikle plastik ambalaj atıkları için kesinlikle uygulanması gerektiğini düşünüyor.

Plastik poşet kullanımı azalacak 

Adese’nin müşterilerinin beklentileri doğrultusunda ücretli poşet dışında kağıt, bez veya file alternatifleri de üretebileceğini söyleyen Adese Genel Müdürü Ahmet Özkürkçüler, “Şuan mağazalarımızda yıllık plastik poşet kullanımımız yaklaşık 500 ton civarında. Bu miktarın %80’ini satış noktalarında kullandığımız baskılı poşetler oluşturuyor. %20’lik kısım ise bu uygulamadan muaf tutulan taze ürün gruplarında kullandığımız çok hafif, baskısız plastik poşetlerden oluşuyor” dedi.

“Taban satış fiyatı belirlenmeli”

Gıda Perakendecileri Derneği (GPD), üyelerinin ve plastik torbaların yoğun olarak kullanıldığı marketlerde, ücretsiz temin edilemeyecek gruba dahil olan torbaların toplam kullanım miktarını yıllık olarak yaklaşık 32.300 ton olarak hesaplanıyor.GPD, Bakanlığa’da ilettikleri görüşlerde olduğu gibi, bu düzenlemenin istisnasız tüm satış noktalarında uygulanmasının büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor.

Yaptıkları açıklamada, haksız rekabetin önüne geçilmesi ve düzenlemenin esas amacı olan çevrenin korunması için uygulamanın yaygınlaştırılması ve denetimlerin sıkı tutulması çok önemli olduğuna dikkat çekiliyor. Açıklamada poşet fiyatlarının belirlenmesinin önemi şöyle ifade ediliyor: “Bakanlık, her yıl Ocak ayında Ambalaj Komisyonu’ndan görüş alarak plastik torba taban satış fiyatını belirleyebilecek, perakende işletmelerin ise bu rakamı baz alarak kendi politikaları gereğince poşet kalite ve boyutuna göre satış fiyatlarını belirlemeleri uygun olacaktır.”

Perakendecilerin kendi müşteri kitlelerine göre farklı uygulamalar yapması beklenirken hali hazırda marketlerde satışına başlanan tekrar kullanılabilir torbaların yaygınlaşmasını bekleyen GPD açıklamasına göre tüketicinin bu torbalardan gerek ebat gerekse dayanıklılık olarak beklentisi artacağından, torbaların mukavemeti ve dolayısıyla maliyeti de bir miktar artacak.

Sıfır veya %1 KDV beklentisi
GPD’nin, Bakanlıkla paylaşılan görüşlerine göre satış noktalarında ücretsiz temin edilemeyecek olan “hafif plastik torbalar”ın satışı minimum 10 kuruş, sıfır veya %1 KDV’li olmalı.

Geri dönüşümün perakendeciye ekonomik katkısı olmalı
GPD üyeleri, atıkların toplanmak için uzun süredir satış noktalarının metrekarelerine göre uygun boyutlarda ve lokasyonlarda toplama noktaları oluşturuyorlar.Bazı perakendeciler bunu teşvik için farklı promosyonlar bile düzenlemekteler. Ancak GPD üyeleri için tüketiciden topladıkları atıkların yanı sıra, mağazalarına giren büyük boyutlu ürünlerin dış ambalajlarının değerlendirilmesi daha önemli.

Bu değerli malzemeleri mevcut durumda belediye sistemine bedelsiz vermekle yükümlü oldukları açılmasını yapan GPD’nin, üyelerinin çevreci bir anlayışlar ayrıştırıp, sıkıştırıp depoladığı bu değerli materyalleri geri dönüşüme kendi sistemleri içinde kazandırmanın yolunun açılması en büyük beklenti.

YZB’de örnek bez poşetler dağıtılmıştı
361 üyesinin, 3 bin 915 satış noktası ile tüketicilerle buluşan Perakende Dernekleri’nin çatı örgütü Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) Başkanı Mustafa Altunbilek, araştırmalara göre 50 milyon adet olan günlük poşet tüketiminin çevreye zararını ölçmek mümkün olmamakla birlikte ülke ekonomisi ne milyarlarca TL zararı olduğuna dikkat çekerek, işletmeci yükü hakkında şunları söyledi:

“Plastik poşetlerin, işletmeci tarafındaki yüküne bakacak olursak bir markette yılda 10 ton poşet kullanılıyor. Yerel zincirlerin yanı sıra ulusal ve indirim mağazalarını da topladığımızda ortalama 30 bine yakın şube ile karşılaşıyoruz. Mağaza başına poşet giderini 8 bin TL olarak hesaplarsak, ekonomik yükün büyük resmi de ortaya çıkıyor.”

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ‘Atık Yönetmeliği’ni ilk günden itibaren takip edip desteklediklerini söyleyen Altunbilek, “Bakanlığımızın vizyoner girişimini desteklemek, gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmak, sağlıklı bir yaşam sunmak için karşımızdaki tehdidi 2018’de Yerel Zincirler Buluşuyor organizasyonunun ana gündemi “Çevre” olarak belirleye rek önemli bir kampanyaya imza attıklarını ifade etti.

“Bez alışveriş torbası dağıtacağız”
Ü

Ücretsiz plastik poşet yasağının başlaması ile yerel zincir işletmecilerinin tüketicilerini daha çok bez torbalara, filelere, daha sağlıklı alışveriş yöntemlerine yönlendireceğini söyleyen Altunbilek, “Federasyonumuzun haricinde, üyelerimiz de alışverişte çevreci yeni dönem için kendi hazırlıklarını yapıyor. Uygulama ile birlikte tüm üyelerimiz ile gezegenimizin sürdürülebilirliğine katkı sağlamak, gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmak için örnek projelere imza atacağız” dedi.

Plastik poşetlerin maliyetine satışı hedefleniyor
Üyelerinin plastik poşet üretimi için 1 yılda önemli bir bütçe ayırdığına dikkat çeken Altunbilek, ücretli poşet satışı için Bakanlıkla yaptıkları görüşmeler hakkında da şunları söyledi: “1 Ocak 2019’dan itibaren yürürlüğe girecek yönetmelik ile ilgili tüketicilere ücretli olarak sunulacak plastik poşetlerin ebatları, maliyetleri ile ilgili detayları Bakanlığımız ile paylaştık. İlk amacımız, çevreci bir alışverişe yönlendirmek olacak.

Ancak, satış noktalarımızda tüketicilerimiz plastik poşet almak isterse, tüm perakende noktalarında kar amacı güdülmeden maliyetinden satılacak.Perakende noktaları, alışverişte bu önemli dönüşüm projesi için elde edecekleri gelirlerle önemli sosyal sorumluluk projelerini hayata geçirecekler” diyor.

Avrupa’da ki başarılı Depozito Uygulaması ülkemizde de hayata geçmeli
Yerel zincirlerin kağıt, plastik, cam ve pil atıklarını mağaza büyüklüğü doğrultusunda kurdukları Ambalaj Atığı Toplama Noktaları’ndan yerel yönetimlerle geri döşüme kazandırdıklarını söyleyen Altunbilek, Avrupa’da yaygın olarak kullanılan depozito uygulaması hakkındaki beklentilerini de şöyle ifade etti:

“Avrupa’da yaygın olarak kullanılan geri dönüşüm cihazı uygulamasının ülkemizde de en kısa sürede hayata geçmesini bekliyoruz. Avrupa’daki müşteriler geri dönüşüm cihazlarını benimsemiş durumda. Cihazların mağazada perakendeciye bir yükü olmadığı gibi, tüketici tarafında bağı kuvvetlendiriyor. Tüketiciler alışverişe geri dönüşüm ürünleri ile gelip, marketteki cihazları kullanıyor. Dönüşümden kazandıkları puanları tekrar alışverişlerinde kullanıyorlar. Tek kelime ile doğru işleyen ve tüketici nezdinde de kabul gören başarılı bir proje. Önümüzdeki dönemde ülkemizde de otomatik geri dönüşüm cihazlarının yaygınlaşacağını düşünüyoruz.”

Palandöken, “Bir çok firma para ile poşet satıp fırsatçılık yapıyor”

Plastik atıkların ve naylon poşet kullanımının doğaya ciddi boyutlarda zarar verdiğini hatırlatan TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Doğanın kirlenmesine en fazla katkı marketlerin kullandığı poşetlerden oluşuyor. Ocak 2019’da başlayacak olan poşetlerin para ile satılması yönetmeliği gelmeden bir çok firma para ile poşet satıp fırsata çeviriyorlar.

Gerçekten bunu doğayı korumak adına yapıyorlarsa naylon poşet yerine bez çantalar kullanmalı ve kar amacı gütmeden cüzi bir ücretle satılmalıdır. Vatandaşlarımız da naylon poşet alışkanlığını bırakıp alışverişlerini file ve bez çantalarla ile veya evden getirdikleri bez çantalarla ile yapmalılar. Denizler ve ormanlar plastik şişeler, naylon çantalar ile kirletilmemeli” dedi.

“Piknikte bırakılan plastikler içme suyuna kadar karışıyor”
Yazın gelmesi ile özellikle piknik alanlarının temiz tutulmasının önemine değinen Palandöken, “Plastik sektörü hızlı bir büyüme ve gelişme gösteriyor. Bu yılın ilk çeyreğinde plastik mamul üretimi 3,5 milyon tona, iç pazarda tüketilen plastik mamul miktarı ise 3,2 milyon tona yükseldi. Bu sektörün gelişmesi ve büyümesi ekonomik açıdan olumlu.

Fakat kullanım aşamasında bizlere büyük görev düşüyor. Özellikle marketlerdeki naylon poşet alışkanlığı terk edilmeli. Ülkemizde ortalama veriler ile bir aylık naylon poşet tüketimi 250 bin tonun üzerinde. Naylon poşetler hem içerisine koyduğumuz yiyeceklere hem de çevreye zararlı. O yüzden şimdiden herkes sağlıklı yaşam ve temiz bir çevre için file ve bez çanta kullanmaya alışmalıyız” şeklinde söyledi.

BM: 50 ülke plastik kirliliğiyle mücadele ediyor 
BM’nin Uluslararası Çevre Günü (WED) dolayısıyla bu konuda bugüne kadar hazırladığı en kapsamlı rapora göre 1,3 milyarlık nüfusuyla Hindistan 2022’ye dek tek kullanımlık plastik ürünlere son verme sözü verdi.Yasak, Delhi kentinde hemen yürürlüğe sokuldu.
BM raporu ayrıca Sri Lanka’nın straforu, Galapagos Adaları’nın tek kullanımlık plastiği yasaklayacağı; Çin’in ise biyolojik olarak çözülebilen poşet kullanımını teşvik ettiği bilgisine yer verdi.

Plastik atıklarla mücadeleye dünya genelinde pek çok ülke destek veriyor. İngiltere’de özellikle medya sayesinde konuya ilginin artması sağlandı.Ancak raporun yazarları, büyük miktarda plastiğin nehir ve okyanuslara karışmasını önlemek için daha kapsamlı girişimler gerektiğine dikkat çekti.Gelişmekte olan pek çok ülkede plastik poşetler, su borularını tıkayarak sellere neden oluyor ya da büyükbaş hayvanların gıdasına karışıyor.Rapor, plastik atıkla mücadeleye yönelik politikaların kimi ülkelerde farklı sonuçlara yol açtığını söylüyor.

‘Yasaların takibi yetersiz’
Kamerun’da plastik poşet kullanımı yasaklandığı ve plastik atıklara kilo başına para ödeme uygulaması getirildiği halde, naylon poşetlerin hala gizlice ülkeye sokulduğu biliniyor.Kimi ülkelerde de plastikle mücadeleye yönelik yasalar olsa da bu yasaların takibi yetersiz kalıyor.
Raporun yazarları, plastik üreticilerinin yeniden dönüşümü teşvik eden girişimler başlatmalarının ve sorumluluk almalarının önemli olduğu görüşünde.

BM raporu, bugüne dek üretilen plastiğin sadece yüzde 10’undan az bir kısmının geri dönüşüme sokulduğunun altını çiziyor. Rapora göre dünyada her yıl beş trilyon plastik poşet üretiliyor. Çin plastik atığın en büyük kaynağıyken, ABD de kişi başına en fazla plastiğin üretildiği yer olarak öne çıkıyor.Rapor, plastik atığın daha etkili şekilde gruplandırılması, plastiğe ekolojik alternatiflerin ekonomik açıdan teşvik edilmesi ve tüketicilerin bu konuda daha iyi şekilde eğitilmesi gerektiğini vurguluyor.